Bệnh nấm phổi ở gà là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở gia cầm, đặc biệt ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe và năng suất của đàn gà. Bệnh gây ra tình trạng rối loạn hô hấp, giảm khả năng ăn uống và chậm lớn, thậm chí dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Mặc dù có thể chữa khỏi, nhưng gà sau khi phục hồi vẫn có tốc độ phát triển thấp, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế chăn nuôi. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về bệnh nấm phổi ở gà, triệu chứng, bệnh tích đặc trưng và một số loại thuốc điều trị hiệu quả hiện nay.
Bệnh nấm phổi ở gà là gì?
Bệnh nấm phổi trên gà chủ yếu do nấm Aspergillus gây ra. Khi gà nhiễm nấm Aspergillus, loại nấm này bám vào phổi và hình thành các khối u màu vàng xám. Những khối u này dần phát triển lớn giống như hạt đậu và tạo thành các túi hơi, khiến gà khó thở, thở dốc và có thể chết nếu bệnh tiến triển nặng.
Nấm Aspergillus có cấu trúc bền vững, có khả năng chịu nhiệt và nhiều loại hóa chất, do đó mầm bệnh có thể tồn tại lâu trong môi trường chuồng trại, thức ăn, máng uống, và các dụng cụ chăn nuôi. Để tiêu diệt hoàn toàn nấm Aspergillus, cần áp dụng các biện pháp như:
- Hấp chín ở nhiệt độ 120°C trong 1 giờ
- Đun sôi nước trong 5 phút
- Sử dụng hóa chất diệt nấm ở nồng độ cao như formol hoặc axit salicylic 2,5%
Không chỉ gà, các loại gia cầm khác như vịt, ngan, ngỗng, gà tây và bồ câu cũng có thể nhiễm nấm Aspergillus. Trong đó, vịt và ngỗng dễ nhiễm nhất, gà tây cũng thường gặp, còn gà nhà ít bị hơn nhưng vẫn không loại trừ nguy cơ nhiễm bệnh.
Triệu chứng điển hình của bệnh nấm phổi ở gà
Triệu chứng bệnh nấm phổi ở gà thường bắt đầu với các biểu hiện viêm đường hô hấp. Gà có thể gặp các dấu hiệu như:
- Khó thở, thở dốc, đôi khi rên rỉ
- Mù lòa do loét giác mạc nếu nấm xâm nhập vào mắt
- Bỏ ăn, ủ rũ, mất năng lượng, chân khô và sút cân nhanh
- Giai đoạn cuối, có thể đi ngoài phân xanh, biểu hiện suy hô hấp nặng
Tỉ lệ chết của đàn gà khi bị nấm phổi ở giai đoạn nặng có thể lên tới 20%, ảnh hưởng lớn đến năng suất chăn nuôi.
Bệnh tích khi gà nhiễm nấm phổi
Những người tham gia SV 388 chia sẻ: Khi mổ khám, bệnh tích nấm phổi rất đặc trưng. Phổi gà thường xuất hiện các hạt nhỏ màu vàng hoặc xanh xám. Các hạt này lớn dần, cứng và dai, là ổ nấm phát triển. Trong một số trường hợp, nấm có thể xâm nhập lên thanh quản, ruột, gan hoặc mắt, gây mù lòa. Trên túi khí và màng phúc mạc, có thể quan sát dịch đục mủ tạo thành các đám màu ghi vàng.
Cách điều trị và một số loại thuốc trị nấm phổi cho gà
Bệnh nấm phổi hiện nay vẫn có phương pháp điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm. Phác đồ điều trị cơ bản gồm:
- Dùng thuốc đặc trị nấm liên tục từ 7 – 10 ngày
- Bổ sung các chất điện giải, vitamin tổng hợp và Gluco-KC để tăng sức đề kháng và năng lượng cho gà
Một số loại thuốc trị nấm phổi có hiệu quả mà người chăn nuôi có thể tham khảo:
- Quixalus
- Propionis axit
- Gentian violet
- Thiabendazone
- 8-Hydroxyquinioline
- Feed Curb
- Iodua kali
- CuSO4
- Mycostatin
- Nystatin
Người chăn nuôi cần tuân thủ liều lượng hướng dẫn trên bao bì và duy trì điều trị từ 7 – 10 ngày. Kết hợp thuốc bổ và thuốc tăng lực giúp gà nhanh hồi phục, giảm tỉ lệ chết và cải thiện sức đề kháng.
Hậu quả và biện pháp phòng ngừa
Dù chữa khỏi, gà vẫn có thể còi cọc, chậm lớn và giảm năng suất. Bệnh nấm phổi lây lan nhanh qua:
- Thức ăn bị nhiễm nấm
- Tiếp xúc giữa gà bệnh và gà khỏe mạnh
- Mầm bệnh trong không khí và chất độn chuồng
Để phòng ngừa, cần chú ý:
- Giữ chuồng trại khô ráo, thông thoáng, tránh ẩm thấp
- Thường xuyên vệ sinh dụng cụ, máng ăn, máng uống
- Kiểm tra thức ăn, loại bỏ các nguyên liệu bị mốc
- Thực hiện kỹ thuật chăn nuôi theo quy chuẩn, hạn chế tiếp xúc giữa gà bệnh và gà khỏe
- Sử dụng chế phẩm bổ sung vitamin, khoáng chất và tăng sức đề kháng cho đàn gà
Bệnh nấm phổi ở gà là một bệnh nguy hiểm nhưng có thể kiểm soát nếu nắm rõ triệu chứng, bệnh tích và áp dụng phác đồ điều trị phù hợp. Việc phòng ngừa, giữ vệ sinh chuồng trại, quản lý thức ăn và sử dụng thuốc đúng cách là chìa khóa để bảo vệ đàn gà khỏe mạnh, nâng cao năng suất và giảm thiệt hại kinh tế cho người chăn nuôi.
